Thursday 18 October 2018

Thriller (album) – Wikipedia tiếng Việt



Thriller là album phòng thu thứ sáu của nghệ sĩ thu âm người Mỹ Michael Jackson, phát hành ngày 30 tháng 11 năm 1982, bởi Epic Records. Trong hơn một năm sau khi phát hành, nó đã và đang nắm giữ kỷ lục là Album bán chạy nhất mọi thời đại, với doanh số ước tính trên 65 triệu bản.[4][5][6][nb 1] Đây cũng là album bán chạy nhất tại Hoa Kỳ và là album đầu tiên được chứng nhận 33 đĩa Bạch kim tại đây, công nhận 33 triệu đơn vị album tương đương.[11] Nó cũng góp phần giúp Jackson giành kỷ lục 8 giải Grammy vào năm 1984, bao gồm Album của năm. Bảy đĩa đơn đã được phát hành từ album đều lọt vào top 10 trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100, bao gồm 2 đĩa đơn quán quân.

Thriller, được đánh dấu như một đợt tiến công sau thành công của album phòng thu thứ 5 Off the Wall (1979), là một sự trải nghiệm đa thể loại tương tự như người tiền nhiệm, bao gồm Pop, post-disco, rock, funk.[12] Quá trình ghi âm cho Thriller được diễn ra từ tháng 4 đến tháng 11 năm 1982 tại Westlake Recording Studios ở Los Angeles với ngân sách sản xuất $750,000 ($1.861.293 tính đến năm 2018[13]). Quincy Jones sản xuất toàn bộ album, trong khi Jackson viết lời cho 4 trên tổng số 9 bài hát của mình.

Thriller đã đưa Jackson trở thành một trong những ngôi sao nhạc pop xuất sắc nhất vào cuối thế kỷ 20, và giúp ông phá vỡ những rào cản chủng tộc trong ngành công nghiệp âm nhạc thông qua sự xuất hiện trên MTV và buổi gặp mặt Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan tại Nhà Trắng. Nó cũng là một trong những album đầu tiên thành công trong việc sử dụng video ca nhạc như là một công cụ quảng bá thành công, và những video cho những bài hát như "Thriller", "Billie Jean" và "Beat It" đều được luân phiên phát sóng liên tục trên MTV. Năm 2001, một phiên bản tái phát hành đặc biệt của album được phát hành, trong đó bao gồm nhiều đoạn phỏng vấn ghi âm, bản thu nháp và bài hát "Someone in the Dark", nằm trong album chiến thắng một giải Grammy E.T. the Extra-Terrestrial. Năm 2008, album được tái phát hành một lần nữa với tên gọi Thriller 25, với những bản phối lại cùng sự góp giọng của nhiều tên tuổi đương đại, một bài hát chưa từng phát hành trước đó và một đĩa DVD, với những thước phim ngắn (theo cách gọi của video ca nhạc từ Jackson) từ album và màn trình diễn "Billie Jean" tại Motown 25. Cũng trong năm này, album đã được giới thiệu vào Đại lộ Danh vọng Grammy, cùng với album Off the Wall của Jackson.

Ở tuổi 25, The New York Times đã gọi Michael Jackson là một "hiện tượng âm nhạc", nhận xét rằng: "Trong làng nhạc Pop có một Michael Jackson và một vài người khác nữa". Thời báo TIME cũng khẳng định rằng: Thriller đã đem lại cho ngành công nghiệp thương mại âm nhạc những ngày tươi sáng kể từ năm 1978, khi mà album này đạt doanh thu trong nước khoảng 4,1 tỉ USD. Thriller cũng đã góp phần giúp đem tiếng hát của những nghệ sĩ Mỹ gốc Phi trở lại sóng phát thanh chính của radio kể từ giữa thập niên 70. Năm 2012, tạp chí Slant liệt kê album ở vị trí số một trong danh sách "Những album xuất sắc nhất của thập niên 1980".[14]Thriller xếp thứ 20 trong danh sách 500 album hay nhất mọi thời đại của tạp chí Rolling Stone công bố năm 2003,[15] và đã được liệt kê bởi Hiệp hội thị trường ghi âm quốc gia ở hạng 3 trong danh sách "Định nghĩa 200 Album của mọi thời đại". Thriller và video ca nhạc cho bài hát chủ đề đều đã được lưu giữ bởi các Thư viện Quốc hội Mỹ như là "một nét văn hóa quan trọng".





Album phòng thu trước của Jackson, Off the Wall (1979) là một thành công quan trọng và nhận được nhiều đánh giá tốt.[16][17] Nó cũng thành công trên phương diện thương mại, bán được hơn 20 triệu bản trên toàn thế giới.[18]

Những năm giữa Off the WallThriller đánh dấu khoảng thời gian chuyển tiếp của nam ca sĩ, tăng cường khả năng độc lập và đấu tranh với gia đình ông. Tuy nhiên, nó cũng chứng kiến giai đoạn khó khăn nhất về mặt cảm xúc của Jackson; ông giải thích, "Ngay cả khi ở nhà, tôi vẩn cô đơn. Đôi khi tôi ngồi một mình trong phòng và bật khóc. Thật khó để kết bạn với một ai đó... Thỉnh thoảng tôi đi bộ quanh khu phố vào ban đêm, chỉ hy vọng tìm được ai đó để nói chuyện với nhưng tôi chỉ kết thúc bằng việc quay trở về nhà..." Khi Jackson bước qua tuổi 21 vào tháng 8 năm 1979, ông đã thuê John Branca làm quản lý cho mình.[19]

Jackson tâm sự với Branca rằng ông muốn trở thành "ngôi sao sáng nhất ngành công nghiệp âm nhạc" cũng như "giàu có nhất". Ông cảm thấy thất vọng trước những gì ông gặt hái được với Off the Wall, cho rằng "Điều đó hoàn toàn không công bằng, nó đã không nhận được giải Thu âm của năm và điều đó sẽ không bao giờ có thể lặp lại nữa." Ông cũng cảm thấy bị coi thường bởi ngành công nghiệp âm nhạc; năm 1980. khi Jackson gợi ý với các nhà báo của Rolling Stone để thực hiện một câu chuyện về ông, họ đã từ chối, Jackson trả lời, "Tôi đã bị nói đi nói nói lại rất nhiều rằng người da đen xuất hiện trên bìa tạp chí thì sẽ khó mà bán được... Đợi đi. Một ngày nào đó các tạp chí sẽ được xin tôi cho một cuộc phỏng vấn. Có thể tôi sẽ đồng ý. Hoặc có thể không."[20]



Quincy Jones tiếp tục hợp tác với Jackson trong Thriller

Jackson tái hợp với nhà sản xuất của Off the Wall – Quincy Jones – để ghi âm cho album. Cặp đôi này đã làm việc cùng nhau trên 300 bài hát cho Thriller từ giữa tháng 4 đến tháng 11 năm 1982, với ngân sách sản xuất của $750,000. Một vài thành viên của ban nhạc Toto cũng đã được tham gia vào việc thu âm và sản xuất của album.[21] Jackson đã viết bốn bài hát để thu âm: "Wanna Be Startin 'Somethin'", "The Girl Is Mine" (với Paul McCartney), "Beat It" và "Billie Jean".[22] Không giống như nhiều nghệ sĩ khác, Jackson không viết những bài hát trên giấy. Thay vào đó, ông sẽ nói để thu vào một máy ghi âm; khi thu âm ông sẽ hát theo trí nhớ.[23][24]

Mối quan hệ giữa Jackson và Jones trở nên căng thẳng trong quá trình thu âm album. Jackson dành nhiều thời gian để tập luyện các bước nhảy một mình.[24] Khi chín ca khúc của album được hoàn thành, cả Jones và Jackson không hài lòng với kết quả và phối âm của mỗi bài hát, bỏ ra 1 tuần cho mỗi bài, Jones cho rằng "Billie Jean" đã không đủ mạnh để được đưa vào thu âm, nhưng Jackson không đồng ý và giữ nó. Jones nói với Jackson rằng Thriller sẽ không có được thành công như Off the Wall đã có, bởi vì thị trường đã suy yếu. Đáp lại, Jackson đe dọa sẽ hủy bỏ việc phát hành album.[24]

Jackson đã được truyền cảm hứng để tạo ra một album mà "mỗi bài hát là một kẻ giết người", như với Kẹp hạt dẻ của Tchaikovsky và phát triển Thriller theo ý tưởng đó,.[25][26] điều mà Jones và nhạc sĩ Rod Temperton tiết lộ về những gì xảy ra trong phiên bản phát hành lại năm 2001 của album.[27] Jones đã thảo luận "Billie Jean" và tại sao nó lại mang tính cá nhân với Jackson, người đấu tranh để đối phó với một số người hâm mộ ám ảnh. Jones muốn phần mở đầu dài của bài hát cần được rút ngắn, tuy nhiên, Jackson khẳng định rằng nó cần được giữ, nó là cảm hứng khiến anh nhảy. Các phản ứng liên tục chống lại disco đã làm cho nó cần thiết để di chuyển theo một hướng âm nhạc khác từ đậm chất disco của Off the Wall. Jones và Jackson đã xác định để thực hiện một bài rock mà có thể thích hợp đến tất cả các thị hiếu và bỏ hàng tuần tìm kiếm một tay guitar phù hợp với bài hát "Beat It", một bài hát do Jackson viết. Cuối cùng, họ tìm Eddie Van Halen của ban nhạc rock Van Halen.[22][24]

Khi Rod Temperton viết "Thriller", ông ban đầu muốn gọi nó là "Starlight" hoặc "Midnight Man" nhưng chọn "Thriller" bởi vì ông cảm thấy tên ấy sẽ có tiềm năng bán hàng.[24] Temperton đã đưa đến diễn viên Vincent Price, người đã hoàn thành phần của mình chỉ trong nháy mắt. Temperton đã viết phần lời thoại trong một xe taxi trên đường vào phòng thu. Jones và Temperton nói rằng một số bản ghi âm đã được cắt rời khỏi phần cuối cùng bởi vì họ không có "sự cáu kỉnh" của các bài nhạc album khác.[22]



Thriller trải nghiệm nhiều thể loại nhạc như pop, post-disco, rock và funk.[28][29][30] Theo Steve Huey của Allmusic, Thriller được đặc chế từ các điểm mạnh của album trước Off the Wall. Các điệu nhảy và bài nhạc rock đã tích cực hơn, trong khi giai điệu nhạc pop và ballad nhẹ nhàng hơn và nhiều chất soul.[31] Đáng chú ý bao gồm các bản ballad "The Lady in My Life", "Human Nature", và "The Girl Is Mine"; các mảng funk "Billie Jean" và "Wanna Be Startin' Somethin'"; và đậm chất disco với "Baby Be Mine" và "P. Y. T. (Pretty Young Thing)".[31][32][33][34] Chất liệu âm thanh tương tự như Off The Wall. Bài hát được đi kèm với bass và nền bộ gõ và trung tâm của bài hát, mang ý nghĩa tôn giáo Swahili,[35] làm cho bài hát mang tính quốc tế.[36] "The Girl Is Mine" kể về cuộc chiến hai người bạn giành một người phụ nữ, tranh cãi ai yêu thương cô ấy nhiều hơn và kết luận với bằng rap nói.[24][36]

Mặc dù hai bản thu âm đều mang âm hưởng pop nhẹ, Thriller thành công hơn Off the Wall, báo hiệu trước những bất ngờ không ngờ sẽ đến từ sự nghiệp của Jackson sau này.[37] Với Thriller, Jackson sẽ bắt đầu một liên đới với chủ đề cao siêu của hoang tưởng và hình ảnh tối hơn.[33] Đây là bằng chứng cho các bài hát "Billie Jean", "Wanna Be Startin' Somethin'" và "Thriller".[32] Trong "Billie Jean", Jackson hát về một fan hâm mộ ám ảnh những người cáo buộc ông là cha của đứa trẻ; trong "Wanna Be Startin' Somethin'", ông lập luận chống lại tin đồn và các phương tiện truyền thông.[31][33] Trong các bài hát cũ, Jones nhờ Jackson hát xướng âm, và trong nhạc jazz saxophone Tom Scott chơi một nhạc cụ hiếm. Louis Johnson chơi phần của mình trên một guitar bass Yamaha. Bài hát sẽ mở ra với một âm trầm dài và trống.[38] Trong bài "Thriller", hiệu ứng âm thanh như cửa ọp ẹp, sấm, chân đi bộ trên ván gỗ, gió hú và chó có thể nghe thấy.[24]

Chống băng đảng bạo lực "Beat It" đã trở thành một sự kính trọng đến West Side Story, và lần đầu tiên Jackson thành công với mảng nhạc rock.[31][39] Jackson sau này nói về "Beat It", điểm nhấn là không ai cần phải là một người cứng rắn, mạnh mẽ, bạn có thể tránh xa cuộc chiến và vẫn một người đàn ông thực thụ. Bạn không cần phải chết để chứng minh bạn là một gã đàn ông". "Human Nature" do Steve Porcaro của ban nhạc Toto đồng viết lời,[41] mang tính nội tâm, như đã chuyển tải trong lời bài hát "Looking out, across the morning, the City's heart begins to beat, reaching out, I touch her shoulder, I'm dreaming of the street".

Cuối những năm 1970, khả năng của Jackson rất được quan tâm; Allmusic mô tả anh như một ca sĩ năng khiếu tiềm ẩn.[16]Rolling Stone so sánh giọng hát của ông như "Thì thào, tiếng lắp bắp đệm vào" của Stevie Wonder.[31][39] Phân tích của họ cũng cho rằng, "Jackson sở hữu một giọng nam tenor cao, đẹp và thánh thót. Rồi nó chuyển nhẹ nhàng sang giọng the thé một cách thật đáng yêu".[17] Với việc phát hành Thriller, Jackson có thể hát thấp xuống đến một basso thấp C-nhưng anh thích hát nhạc pop tenor cao hơn do để tạo phong cách. Rolling Stone đã có ý kiến rằng Jackson bây giờ là một giọng hát hoàn toàn dành cho người lớn đã bị "ảnh hưởng bởi nỗi buồn".[42] "P. Y. T. (Pretty Young Thing)", tin vào James Ingram và Quincy Jones, và "The Lady in My Life" của Rod Temperton, cả hai đã cho album hơi hướng R&B mạnh mẽ; các bài hát sau này được miêu tả là Jackson có một chất giọng gợi cảm và có sau những năm của ông ở Motown" bởi Taraborrelli.[36] Ca sĩ đã kế tục "giọng nấc" (lần đầu được sử dụng năm 1973 trong It's Too Late to Change the Time) mà ông vẫn tiếp tục thực hiện tại Thriller. Mục đích của tiếng nấc giống như nuốt không khí hoặc thở hổn hển là giúp thúc đẩy một cảm xúc nào đó; hứng thú, buồn bã hay sợ hãi.



Thriller được phát hành vào ngày 30 tháng 11 năm 1982, và bán được một triệu bản trên toàn thế giới mỗi tuần vào giờ cao điểm của nó. Bảy đĩa đơn đã được phát hành trong album, bao gồm "The Girl Is Mine" được xem như là một sự lựa chọn kém cho việc phát hành và dẫn đến một số tin rằng trong album sẽ là một thất vọng, và có gợi ý rằng Jackson đã nghiêng về khán giả người da trắng. "The Girl Is Mine" được tiếp theo là single hit "Billie Jean", đưa Thriller lên đỉnh cao.[54][55] Tiếp tục thành công với "Beat It", mà đặc trưng guitar Eddie Van Halen và Steve Lukather.[56] Ca khúc chủ đề "Thriller" được phát hành và trở thành một hit quốc tế.

Thriller cũng nhận được những đánh giá tích cực từ hầu hết các nhà phê bình. Rolling Stone dành tặng bốn sao cho album, Christopher Connelly miêu tả nó như "một LP thú vị" với "một tin nhắn tăm tối và đau đớn". Bất chấp các phản ứng tích cực, các tiêu đề của ca khúc bị chỉ trích mạnh mẽ. Rolling Stone bày tỏ một cách tiêu cực, chỉ trích "sự thoái hóa đáng xấu hổ". Các tạp chí bày tỏ sự nhầm lẫn ở việc sử dụng Vincent Price hơn Count Floyd. The New York Times đã đưa ra một đánh giá tích cực cho album, và dành riêng cho một số lượng lớn các khoảng đưa tin của mình cho bài "Human Nature". Họ miêu tả nó như là bài "đỉnh nhất" của album, và đã viết, "nó là một bản mang tính nghiền ngẫm, tư duy bởi Steve Porcaro và John Bettis với một điệp khúc khó mà cưỡng lại và nó phải là một hit khổng lồ". xem xét kết luận của họ The New York Times thêm vào: "Còn rất nhiều bài hits khác. Trên tất cả sự ảnh hường của album trên toàn thế giới, Thriller hưa hẹn một tương lai to lớn cho Michael Jackson".[57]

Robert Christgau đưa ra một cái nhìn tổng quan về album một vài ngày trước khi phát hành. Ông thừa nhận rằng đã có "chèn" vào bản thu âm nhưng vẫn cho nhãn nó "gần như cổ điển".[58] Ông cũng bày tỏ ý kiến cho rằng, "Beat It" là ca khúc hay nhất của album, nhưng chỉ trích "The Girl Is Mine" như là "ý tưởng tệ nhất kể của Michael kể từ giai đoạn "Ben". Có ý kiến rằng những người cộng sự đã không làm việc tốt, nhưng vẫn ca ngợi nó nhận được sự yêu thích trên đài phát thanh".

Album đem đến cho Jackson một kỷ lục 8 giải Grammy vào năm 1984, bao gồm Album của năm.[59][60] Cùng năm đó, Jackson giành 8 giải thưởng Âm nhạc Mỹ và 3 giải Video âm nhạc của MTV. Thriller được công nhận là album bán chạy nhất thế giới vào ngày 7 tháng 2 năm 1984, khi nó được ghi vào sách Kỷ lục Guinness.[61] Đây là một trong 4 album hiếm hoi đứng đầu danh sách album bán chạy nhất trong hai năm (1983-1984) ở Mỹ.[62]

Ngày 16 tháng 11 năm 2015, Thriller được chứng nhận 30 đĩa Bạch kim bởi Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Hoa Kỳ, với việc đạt được 30 triệu đĩa tiêu thụ.[63][64]
Sau khi streaming và doanh thu bài hát được tính vào giải thưởng album của RIAA vào năm 2017, Thriller đã được chứng nhận 33 đĩa Bạch kim với tổng số 33 triệu đơn vị album tương đương.[11][65] Album đứng đầu trên các bảng xếp hạng ở quốc gia, bán được 4.2 triệu bản tại Anh,[66] 2.5 triệu bản tại Nhật Bản[67] và đã đạt được 15 đĩa Bạch kim tại Úc.[68] Vẫn còn phổ biến đến ngày nay, Thriller ước tính bán được khoảng 130.000 bản tại Mỹ mỗi năm, nó đạt tới vị trí số hai trong bảng xếp hạng US Catalog trong tháng 2 năm 2003 và số 39 tại Vương quốc Anh tháng 3 năm 2007.[69] Album này được bán khoảng 40 đến 110 triệu bản trên toàn thế giới. Sách Kỷ lục Guinness công nhận Thriller bán được 65.000.000 (2007). Bên ngoài nước Mỹ, ước tính album đã bán được hơn 20 triệu bản.[70]



Ngành công nghiệp âm nhạc[sửa | sửa mã nguồn]


Chứng nhận Bạch kim của Thriller được đặt tại Hard Rock Cafe, Hollywood ở Universal City, California.

Blender mô tả Jackson như "một biểu tượng nhạc pop vào cuối thế kỷ XX", trong khi The New York Times đã cho ý kiến rằng ông là một "hiện tượng âm nhạc", và rằng "trong thế giới của nhạc pop, có Michael Jackson và có tất cả mọi người".[38][71] Jackson tham gia vào các lĩnh vực khác như một nhà nghệ thuật, và như là một tổ chức tài chính có lợi nhuận. Luật sư John Branca của ông quan sát thấy rằng Jackson đã đạt được tỷ lệ tiền bản quyền cao nhất trong ngành công nghiệp âm nhạc đến thời điểm này: khoảng $2 cho mỗi album bán được. Kết quả là, Jackson giành được kỷ lục lợi nhuận từ việc bán đĩa nhỏ gọn, và từ việc bán các bản sao của tài liệu này. Bộ phim Thriller của Michael Jackson, sản xuất bởi Jackson và John Landis, tài trợ bởi MTV, đã bán được hơn 350.000 bản trong vài tháng đầu của nó. Trong một thị trường bị chi phối bởi những đĩa đơn, Thriller đóng vai trò quan trọng trong album, nhưng nhiều single hit của nó thay đổi nhận thức, khái niệm như về số lượng các đĩa đơn thành công có thể được lấy từ một album cá nhân.[72] Thời kỳ chứng kiến sự xuất hiện mới lạ: những con búp bê Michael Jackson, xuất hiện trong các cửa hàng tháng năm 1984 với mức giá 12$.[73]Thriller giữ một vị trí quan trọng trong văn hóa Mỹ; thà tiểu sử J. Randy Taraborrelli giải thích: "Tại một số thời điểm, Thriller ngừng bán các tạp chí, đồ chơi, vé cho một bộ phim hit và bắt đầu bán chạy trở lại như một yếu tố tất yếu".[74]

Tại thời điểm phát hành của album, Gil Friesen, chủ tịch A & M Records, đã dưa ra lời phát biểu,cho biết, "Toàn ngành công nghiệp âm nhạc đã góp phần vào sự thành công này".[73] Tạp chí TIME suy đoán rằng "Thriller đã mang đến cho các nhạc kinh doanh một năm bội thu kể từ 1978, khi nó đã có một ước tính tổng doanh thu trong nước là $4.100.000.000".[73]TIME tổng kết rằng Thriller đã tác động và phục hồi "niềm tin" cho một ngành công nghiệp đang "gây nhàm chán" bởi tàn tích của xu hướng nhạc pop tổng hợp". Việc xuất bản mô tả ảnh hưởng của Jackson tại thời điểm đó là, "các hồ sơ, phát thanh, video như một người đàn ông giải cứu cho thị trường âm nhạc. Một nhạc sĩ người đánh bại cả một thập kỷ. Một vũ công với đôi chân ngoài sức tưởng tượng trên đường phố. Một ca sĩ người cắt đi tất cả các ranh giới của hương vị và màu sắc và phong cách hóa ".[73]


Video âm nhạc và sự bình đẳng chủng tộc[sửa | sửa mã nguồn]


Trước khi thành công của Thriller, nhiều người cho rằng Jackson đã phải đấu tranh để được MTV phát sóng bởi vì ông là người da đen.[75] Trong mọi nỗ lực để đạt được, Jackson, CBS Records và Walter Yetnikoff gây áp lực MTV, tuyên bố: "Tôi sẽ đứng trước công chúng và nói với họ về thực tế bạn rằng không muốn chơi âm nhạc của một người da đen".[38]

Vị trí của anh đã thuyết phục MTV để bắt đầu phát sóng "Billie Jean" và sau này "Beat It". Điều đó dẫn tới một quan hệ đối tác lâu dài và sau đó đã giúp các nghệ sĩ âm nhạc da đen khác được chính thức công nhận.[76] MTV chối bỏ việc phân biệt chủng tộc trong phát sóng của họ.[77] Sự phổ biến của video của ông, như "Beat It" và "Billie Jean", đã giúp cho kênh TV kênh mới này "trên bản đồ", và MTV chuyển qua chú trọng vào nhạc pop và R&B.[76][78]

Jackson biến video âm nhạc thành một hình thức nghệ thuật và công cụ quảng cáo thông qua việc sử dụng những câu chuyện kết hợp nhảy, các hiệu ứng đặc biệt.[31] Khi 14-phút của video "Thriller" được phát sóng, MTV phải chiếu nó hai lần một giờ để đáp ứng nhu cầu.[79] Bộ phim ngắn đánh dấu sự gia tăng về quy mô cho các video âm nhạc và thường đã được cho là một trong những video âm nhạc tuyệt nhất.[72] Sự phổ biến của video đã khiến album đứng số một trong bảng xếp hạng các album, nhưng Jackson không nhận được sự hỗ trợ việc phát hành video ca nhạc thứ ba trong album. Họ hài lòng với sự thành công của mình, do đó, Jackson đã thuyết phục MTV để tài trợ cho dự án.[24][79] Tác giả, nhà phê bình âm nhạc và nhà báo Nelson George đã viết vào năm 2004, "Thật khó mà để chỉ nghe những bài hát của Thriller mà không đi cùng video đối với hầu hết chúng ta với những hình ảnh của bài hát. Trong thực tế, ta có thể lập luận rằng Michael là nghệ sĩ đầu tiên của MTV có một album kết nối sâu sắc trí tưởng tượng của công chúng với hình ảnh của nó".[80] Phim ngắn như "Thriller" gần như vẫn duy nhất thuộc về Jackson, trong khi các nhóm múa đồng bộ trong "Beat It" đã được thường xuyên bắt chước.[22] Các vũ đạo trong "Thriller" đã trở thành một phần của nền văn hóa pop toàn cầu, nhân rộng ở khắp mọi nơi từ Bollywood đến nhà tù ở Philippines.[81][82]

Đối với một nghệ sĩ da đen trong những năm 1980 tới thời điểm đó, sự thành công của Jacson là một hiện tượng lạ. Theo The Washington Post, Thriller mở đường cho các nghệ sĩ người Mỹ gốc Phi như Prince.[83] "The Girl Is Mine" đã nhận được sự yêu thích trên đài phát thanh.[84] Tạp chí Time ghi nhận, "Jackson là hiện tượng lớn nhất kể từ The Beatles. Ông là hiện tượng đơn lẻ nóng nhất kể từ Elvis Presley. Ông là nghệ sĩ da đen vĩ đại nhất mọi thời đại."[73]

Ngày nay, album này vẫn còn được xem trong một ánh sáng tích cực của một số nhà phê bình hai thập kỷ sau đó. Stephen Thomas Erlewine của Allmusic đã cho album năm ngôi sao tối đa và đã viết rằng các bản ghi âm đã có một cái gì đó để tất cả mọi người quan tâm. Ông tin rằng nó trình diễn khó hơn funk và hard rock, trong khi còn có "undeniably fun". Ông tiếp tục ca ngợi "Billie Jean" và "Wanna Be Startin' Somethin'" và nói, "Những kỷ lục của hai bài hát hay nhất: 'Billie Jean,...Wanna Be Startin' Somethin, và các cảnh rùng rợn trong album. Jackson từng ghi "Erlewine đã cho ý kiến rằng nó là một sự cải tiến trong album trước của nghệ sĩ., Mặc dù đã được Allmusic quan trọng hóa trọng việc xem xét các tiêu đề, mô tả nó " nực cười ".[32] Tạp chí Slant đã cho album năm sao, và giống như việc xem xét All Music Guide và bản gốc Rolling Stone xem xét, khen ngợi lời bài hát "Wanna Be Startin' Somethin'".[34][85]

Nelson George đã viết về Jackson đã "tạo nên sức ảnh hưởng lớn đến R. Kelly, Usher, Justin Timberlake và vô số người khác với Thriller như là một cuốn sách giáo khoa". Năm 2003, Thriller được xếp hạng ở vị trí thứ 20 trên danh sách "500 album vĩ đại nhất mọi thời đại" của Rolling Stone, và được liệt kê theo Hiệp hội Thu Âm các quốc gia mua hàng tại vị trí ba trong số 200 Albums của mọi thời đại.[86][87] Trong năm 2009, MTV Base và VH1 đã liệt kê Thriller như một album phát hành hay nhất kể từ năm 1981. 40.000 người chọn Thriller là album hay nhất của mọi thời đại bởi MTV Generation, đạt một phần ba của tất cả các phiếu.[88][89]


Tái bản và doanh số bán ra[sửa | sửa mã nguồn]


Thriller đã được phát hành lại vào năm 2001 được mở rộng, với tiêu đề Thriller: Special Edition. Các bài hát gốc đã được phối lại, và trong album bao gồm một tập sách mới và bonus, bao gồm các bài hát " Someone In the Dark", "Carousel", và bản gốc "Billie Jean" demo, cũng như các audio phỏng vấn với Temperton, Jones và những thảo luận các bản ghi âm của album.[22][90] Sony cũng thuê kỹ sư âm thanh và remixer Mick Guzauski[91][92] để làm việc với Jackson về việc tạo ra kênh âm thanh vòm 5.1 cho Thriller, cũng như tất cả các album khác của ông, cho phát hành trên định dạng mới Super Audio CD. Mặc dù nhiều đã nhiều lần thử lại, Jackson không bao giờ chấp nhận bất kỳ bản sửa nào.[93] Do đó, Thiller đã được phát hành trên SACD chỉ trong phiên bản âm thanh stereo.[94]

Tháng 2/2008, Epic Records phát hành Thriller 25 do Jackson làm điều hành sản xuất.[95]Thriller 25 xuất hiện trên CD, USB và vinyl với bảy bài nhạc bonus, một bài hát mới tên là "For All Time", Một đoạn Vincent Price's voice-over, Và năm bài tái hợp tác với các nghệ sĩ người Mỹ Fergie, will.i.am, Kanye West và Akon.[95][96][97] Nó cũng bao gồm một DVD với ba video âm nhạc, màn trình diễn Billie Jean tại Motown 25, và một tập sách với những lời nhắn từ Jackson.[95] Bản ballad "For All Time" được cho là đã ghi âm từ năm 1982, nhưng thường được đem ra xem xét trong giai đoạn ghi âm cho album Dangerous.[98] Hai đĩa đơn đã được phát hành từ album tái bản: "The Girl Is Mine 2008" và "Wanna Be Startin 'Somethin' 2008".

Thriller 25 đã là một thành công thương mại và đặc biệt là khi nó chỉ được phát hành lại. Nó đạt vị trí số một tại tám quốc gia và khu vực châu Âu. Nó đạt vị trí số hai ở Mỹ, số ba ở Anh và lọt vào top 10 trong bảng xếp hạng trên 30 quốc gia. Nó đã được chứng nhận Vàng tại 11 quốc gia trong đó có Vương quốc Anh, đã nhận được một giấy chứng nhận 2 vàng tại Pháp và nhận được chứng nhận giải bạch kim tại Ba Lan.[99][100][101] Tại Hoa Kỳ, Thriller 25 là album bán chạy thứ 2trong tuần, bán được 166.000 bản, chỉ cách vị trí số một 14 nghìn bản. Điều đó không đủ điều kiện lọt vào Billboard 200 như là một biểu đồ tái phát hành nhưng bước vào Pop Catalog Charts tại vị trí số một (nơi mà nó đứng vững được mười tuần không liên tiếp),[102] với doanh thu cao nhất trên thống kê kể từ tháng 12 năm 1996.[103][104][105] Cùng trong lễ Halloween trong tháng 11, Thriller 25 dành hạng nhất lần thứ 11 không liên tiếp trên bảng xếp hạng catalog album tại Hoa Kỳ. Điều này đã mang doanh thu cho album tới 688.000 bản, làm cho nó trở thành album catalog bán chạy nhất năm 2008.[106] Đây được xem là doanh số tốt nhất của Jackson kể từ năm 2001 với Invincible, bán 3 triệu bản trên toàn thế giới trong 12 tuần.[107]

Sau khi Jackson qua đời trong tháng 6 năm 2009, Thriller đã trở lại. Nó đã bán được hơn 100.000 bản, đặt nó ở vị trí thứ hai trên Top Pop Catalog Albums bảng xếp hạng. Bài hát từ Thriller cũng đã giúp Jackson trở thành nghệ sĩ đầu tiên bán hơn một triệu lượt tải trong một tuần.[108] Theo Nielsen Soundscan, Thriller bán được 1.4 triệu bản tại Mỹ trong năm 2009, tính tới ngày 30 tháng 8.[109]



Toàn bộ phần lời và nhạc sáng tác bởi Michael Jackson, những nhạc sĩ khác được ghi chú bên. 









































10. "Phỏng vấn Quincy Jones #1"   2:18
11. "Someone in the Dark (chưa được phát hành trước đó)" (Bergman/Bergman/Temperton) 4:48
12. "Phỏng vấn Quincy Jones #2"   2:04
13. "Billie Jean (Demo) (chưa có sẵn trước đó)" (Jackson) 2:20
14. "Phỏng vấn Quincy Jones #3"   3:10
15. "Phỏng vấn Rod Temperton #1"   4:02
16. "Phỏng vấn Quincy Jones #4"   1:32
17. "Voice-Over Session from "Thriller" (chưa được phát hành trước đó)" (Temperton) 2:52
18. "Phỏng vấn Rod Temperton #2"   1:56
19. "Phỏng vấn Quincy Jones #5"   2:01
20. "Carousel (chưa được phát hành trước đó)" (Sembello/D. Freeman) 1:49
21. "Phỏng vấn Quincy Jones #6"   1:17

Diễn biến trên các bảng xếp hạng[sửa | sửa mã nguồn]


Thriller là một trong những album bán chạy nhất tại nhiều quốc gia từ 1983 đến 1984, đứng đầu các bảng xếp hạng tại Mỹ,[110] Vương quốc Anh, Đức,[111] Nhật Bản,[112] Pháp,[113] Canada,[114] Úc,[115] Thụy Điển,[116] New Zealand,[117] và Hà Lan.[118]



Xếp hạng cuối năm[sửa | sửa mã nguồn]



Xếp hạng thập niên[sửa | sửa mã nguồn]






  1. ^ Mặc dù doanh số ước tính cho Thriller là hơn 110 triệu bản,[7] nhưng thống kê này được xem là không khả thi.[8][9][10]




  1. ^ http://popcrush.com/michael-jackson-thriller-30th-anniversary/

  2. ^ http://www.cepro.com/article/recounting_the_creation_of_michael_jacksons_thriller_sonic_masterpiece

  3. ^ http://ew.com/article/2008/02/07/quincy-jones-thriller/

  4. ^ a ă “Best selling album”. Guinness World Records. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016. 

  5. ^ a ă Gitlin, Martin (2011). The Baby Boomer Encyclopedia. ABC-CLIO. tr. 96. 

  6. ^ a ă “OBITUARY: Michael Jackson 1958-2009”. Uncut. 26 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016. 

  7. ^ Durchholz, Daniel (30 tháng 11 năm 2012). “Michael Jackson's 'Thriller' At 30: Classic Track-By-Track Review”. Billboard. Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2014. 

  8. ^ Wyman, Bill (4 tháng 1 năm 2013). “Did "Thriller" Really Sell a Hundred Million Copies?”. The New Yorker. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2013. 

  9. ^ Bialik, Carl (14 tháng 7 năm 2009). “How Many Albums Did Michael Jackson Sell?”. The Wall Street Journal. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2013. 

  10. ^ Lara, David (12 tháng 5 năm 2012). “Michael Jackson's 'Bad' Gets a Revamp and More Inflated Sales!”. Impre. ImpreMedia. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2013. 

  11. ^ a ă http://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2017/02/16/michael-jacksons-thriller-has-now-been-certified-33-times-platinum/#66bfad956733

  12. ^ “Michael Jackson: The Unlikely King of Rock”. Rolling Stone. 7 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2013. the lustrous post-disco sound of Thriller 

  13. ^ Federal Reserve Bank of Minneapolis Community Development Project. “Consumer Price Index (estimate) 1800–”. Ngân hàng Dự trữ Liên bang Minneapolis. Truy cập 2 tháng 1 năm 2018. 

  14. ^ “The 100 Best Albums of the 1980s”. Slant Magazine. 5 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016. 

  15. ^ 20: Michael Jackson, 'Thriller' tại Wayback Machine (lưu trữ October 21, 2012). Rolling Stone. May 31, 2012.

  16. ^ a ă Erlewine, Stephen. “Off the Wall Overview”. Allmusic. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  17. ^ a ă Holden, Stephen (ngày 1 tháng 11 năm 1979). “Off the Wall: Michael Jackson”. Rolling Stone. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 23 tháng 7 năm 2008. 

  18. ^ “Michael Jackson: Off the Wall — Classic albums”. Virgin Media. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2008. 

  19. ^ Taraborrelli, p. 206

  20. ^ Taraborrelli, p. 191

  21. ^ Taraborrelli, pp. 220–221

  22. ^ a ă â b c Jackson, Michael. Thriller Special Edition Audio.

  23. ^ Taraborrelli, pp. 209–210

  24. ^ a ă â b c d đ e Lyle, Peter (ngày 25 tháng 11 năm 2007). “Michael Jackson's Monster Smash”. London: The Daily Telegraph. Truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2008. 

  25. ^ “Michael: 25 Years After Thriller”. Ebony 63 (2): 97–98. Tháng 12 năm 2007. ISSN 0012-9011. 

  26. ^ Jackson, Michael (27 tháng 3 năm 2005). Jesse Jackson Interviews Michael Jackson. Phỏng vấn bởi Jesse Jackson. 

  27. ^ Ebony Magazine: Michael: 25 Years After Thriller, December 2007, pg. 97–98

  28. ^ a ă Erlewine, Stephen Thomas. “Michael Jackson – Thriller – Overview”. AllMusic. All Media Network. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  29. ^ Heyliger, M. A State-of-the-Art Pop Album: Thriller by Michael tại Wayback Machine (lưu trữ December 4, 2008). Consumerhelpweb.com. "Not many artists could pull off such a variety of styles (funk, post-disco, rock, easy listening, ballads)..."

  30. ^ Raftery, Brian (7 tháng 7 năm 2009). “Michael Jackson: The Unlikely King of Rock”. Rolling Stone. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2013. the lustrous post-disco sound of Thriller seems an unlikely muse for Stump and his bandmates 

  31. ^ a ă â b c d Huey, Steve. “Michael Jackson — Biography”. Allmusic. Truy cập ngày 11 tháng 11 năm 2006. 

  32. ^ a ă â Erlewine, Stephen (ngày 19 tháng 2 năm 2007). “Thriller Overview”. Allmusic. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  33. ^ a ă â Connelly, Christopher (ngày 28 tháng 1 năm 1983). “Michael Jackson: Thriller”. Rolling Stone. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  34. ^ a ă Henderson, Eric (2003). “Michael Jackson: Thriller”. Slant Magazine. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  35. ^ Ben Zimmer (ngày 26 tháng 6 năm 2009). “Ma ma se, ma ma sa, ma ma coo sa”. Language Log. The story behind these seemingly nonsensical syllables is a fascinating one, originating in the Cameroonian language Duala...Jackson apparently claimed his version was Swahili, but he eventually acknowledged his debt to [Cameroonian singer Manu] Dibango... 

  36. ^ a ă â Taraborrelli, pp. 223–225

  37. ^ Pareles, Jon (tháng 9 năm 1987). “Critic's Notebook; How Good Is Jackson's 'Bad'?”. The New York Times. Truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2007. 

  38. ^ a ă â “Michael Jackson, "Billy Jean"”. Blender. Ngày 1 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2010. 

  39. ^ a ă “Michael Jackson: Biography”. The New Rolling Stone Album Guide. 2004. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 1 năm 2008. Truy cập ngày 14 tháng 2 năm 2008. 


  40. ^ Hogan, Ed. “Steve Porcaro – Artist Biography”. AllMusic. All Media Network. Truy cập ngày 12 tháng 4 năm 2013. 

  41. ^ Connelly, Christoper (ngày 28 tháng 1 năm 1983). “Michael Jackson: Thriller”. Rolling Stone. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 7 năm 2008. 



  42. ^ Christgau, Robert (1990). “Michael Jackson: Thriller”. Christgau's Record Guide: The '80s. Pantheon Books. ISBN 0-679-73015-X. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2016. 

  43. ^ Larkin, Colin (2011). “Jackson, Michael”. Encyclopedia of Popular Music (ấn bản 5). Omnibus Press. ISBN 0-85712-595-8. 

  44. ^ Greenblatt, Leah (3 tháng 7 năm 2009). “Michael Jackson's albums”. Entertainment Weekly. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2016. 

  45. ^ Graff, Gary; du Lac, Josh Freedom; McFarlin, Jim biên tập (1998). “Michael Jackson”. MusicHound R&B: The Essential Album Guide. Visible Ink Press. ISBN 1-5785-9026-4. 

  46. ^ “Review”. Q: 138. Tháng 1 năm 2000. 

  47. ^ Connelly, Christopher (28 tháng 1 năm 1983). “Michael Jackson: Thriller”. Rolling Stone. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016. 

  48. ^ Pareles, Jon (2004). “Michael Jackson”. Trong Brackett, Nathan; Hoard, Christian. The Rolling Stone Album Guide. Simon and Schuster. tr. 414. ISBN 0-7432-0169-8. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 10 năm 2016. 

  49. ^ Henderson, Eric (18 tháng 10 năm 2003). “Michael Jackson – Thriller”. Slant Magazine. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2008. 

  50. ^ Christgau, Robert (28 tháng 12 năm 1982). “Christgau's Consumer Guide”. The Village Voice (New York). Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2008. 

  51. ^ “Sold On Song Top 100”. British Broadcasting Corporation. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2008. 

  52. ^ “Sold On Song”. British Broadcasting Corporation. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2008. 

  53. ^ “Sessions”. Steve Lukather. 2006. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2008. 

  54. ^ Rockwell, John (ngày 19 tháng 12 năm 1982). “Michael Jackson's Thriller': Superb Job”. The New York Times. Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2008. 

  55. ^ Christgau, Robert (ngày 28 tháng 12 năm 1982). “Christgau's Consumer Guide”. The Village Voice (New York). Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2008. 

  56. ^ “Grammy for Michael Jackson, Quincy Jones and Bruce Swedien”. Grammy. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 25 tháng 2 năm 2009. 

  57. ^ Guinness World Records (2006). Guinness World Records 2007. New York: Guinness World Records Ltd. ISBN 1-904994-12-1. 

  58. ^ Taraborrelli, p. 482 (pictures)

  59. ^ “The Year In Pop 2012: Adele Repeats as Top Artist, Gotye Scores No. 1 Hot 100 Song”. billboard.com. Ngày 14 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2013. 

  60. ^ Stutz, Colin (16 tháng 12 năm 2015). “Michael Jackson's 'Thriller' Becomes First-Ever 30 Times Multi-Platinum Album: Exclusive”. Billboard. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2015. 

  61. ^ “Michael Jackson's 'Thriller' First Ever 30X Multi-Platinum RIAA Certification”. Recording Industry Association of America. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2016. 

  62. ^ http://www.billboard.com/articles/news/7693419/michael-jackson-thriller-highest-certified-album

  63. ^ |“Adele overtakes Michael Jackson in all-time biggest selling albums chart”. The Official Charts Company. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2012. 

  64. ^ “Michael Jackson Remains A Global Phenomenon”. Billboard magazine. Ngày 2 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2009. 

  65. ^ “ARIA Charts-Accreditations-2009 Albums”. ARIA. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2009. 

  66. ^ Jackson, Michael. Michael Jackson: The Ultimate Collection booklet.

  67. ^ Steve Huey. “Michael Jackson - Music Biography, Credits and Discography”. Allmusic. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2013. 

  68. ^ Pareles, Jon (tháng 1 năm 1984). “Michael Jackson At 25: A Musical Phenomenon”. The New York
    Times. Truy cập ngày 15 tháng 5 năm 2007.
     


  69. ^ a ă “Michael Jackson”. VH1. 2007. Truy cập ngày 22 tháng 2 năm 2007. 

  70. ^ a ă â b c Cocks, Jay (tháng 3 năm 1984). “Why He's a Thriller”. Time. Truy cập ngày 17 tháng 3 năm 2007. 

  71. ^ Taraborrelli, p. 226

  72. ^ “Michael Jackson, "Billy Jean:”. Blender. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2007. 

  73. ^ a ă Gundersen, Edna (ngày 25 tháng 8 năm 2005). “music videos changing places”. USA Today. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2008. 

  74. ^ “Why it took MTV so long to play black music videos”. Jet. 2006. 

  75. ^ “Why Are Michael Jackson's Fans So Devoted?”. ABC News. Ngày 23 tháng 2 năm 2005. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2007. 

  76. ^ a ă Taraborrelli, pp. 270–271

  77. ^ George, p. 23

  78. ^ “1500 Prisoners Perform Thriller Dance”. The Wrong Advices. Ngày 21 tháng 7 năm 2007. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2008. 

  79. ^ “Jacko goes bollywood”. TMZ.com. Ngày 3 tháng 10 năm 2006. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2008. 

  80. ^ Harrington, Richard (tháng 10 năm 1988). “Prince & Michael Jackson: Two Paths to the Top of Pop”. The Washington Post. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2007. 

  81. ^ Christgau, Robert. “Robert Christgau: Artist 932”. Robert Christgau.com. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2008. 

  82. ^ Brackett, Nathan; Hoard, Christian biên tập (ngày 2 tháng 11 năm 2004). The New Rolling Stone Album Guide (ấn bản 4). Simon & Schuster. tr. 414. ISBN 0743201698. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2012. 

  83. ^ “Michael Jackson, 'Thriller' - Rolling Stone”. Rolling Stone. Ngày 31 tháng 5 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2013. 

  84. ^ “Definitive 200”. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum. 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 4 năm 2008. Truy cập ngày 8 tháng 4 năm 2008. 

  85. ^ “MTV's Greatest Album Ever — The Results”. MTV. Ngày 9 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 9 tháng 4 năm 2008. 

  86. ^ “Michael Jackson's album Thriller voted best album since 1981”. Daily Mirror. Ngày 9 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 9 tháng 4 năm 2008. 

  87. ^ Jackson, Michael. Thriller Special Edition booklet.

  88. ^ Paul Verna (ngày 1 tháng 5 năm 2001). “Interview with Mick Guzauski”. Mix Online. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2009. 

  89. ^ Kevin Becka (ngày 1 tháng 6 năm 2006). “Mix Interview: Mick Guzauski”. Mix Online. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2009. 

  90. ^ Roger Friedman (ngày 23 tháng 7 năm 2001). “First Jackson Effort Rejected, New One Not Ready”. Fox News. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2009. 

  91. ^ “Michael Jackson on SACD”. PS3SACD.com. Ngày 9 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 26 tháng 7 năm 2009. 

  92. ^ a ă â Epic Records/Legacy Recordings Unveil The 25th Anniversary Edition of Michael Jackson's... tại Wayback Machine (lưu trữ November 3, 2013). Reuters. November 30, 2007.

  93. ^ “Kanye West, Will.I.Am On New Edition Of Michael Jackson's Thriller”. MTV (Music Television). Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2007. 

  94. ^ “Kanye, Akon Help Jackson Revisit 'Thriller'”. Billboard. Ngày 30 tháng 12 năm 2007. Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2008. 

  95. ^ Paphides, Pete (ngày 8 tháng 2 năm 2008). “Michael Jackson: Thriller 25”. London: The Times. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2008. 

  96. ^ “Zona Musical” (bằng tiếng Tây Ban Nha). zm.nu. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 4 năm 2008. Truy cập ngày 5 tháng 4 năm 2008. 

  97. ^ “Thriller the best selling album of all time”. digitalproducer. Ngày 20 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2008. 

  98. ^ “Michael Jackson Thriller 25”. ultratop.be. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 4 năm 2008. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2008. 

  99. ^ Grein, Paul (ngày 18 tháng 5 năm 2008). “Diva Smackdown”. Yahoo. Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2008. 

  100. ^ Caulfield, Keith (ngày 20 tháng 2 năm 2008). “Big Grammy Gains For Many; King of Pop Returns”. Billboard magazine. Truy cập ngày 20 tháng 2 năm 2008. 

  101. ^ Hasty, Katy (ngày 20 tháng 2 năm 2008). “Johnson Remains No. 1; Winehouse, Hancock Soar”. Billboard magazine. Truy cập ngày 20 tháng 2 năm 2008. 

  102. ^ “US fans shun CD”. BBC. Ngày 30 tháng 7 năm 2005. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2008. 

  103. ^ Waddell, Ray (ngày 7 tháng 11 năm 2008). “Michael Jackson Eyeing London Run?”. Billboard. Truy cập ngày 8 tháng 11 năm 2008. 

  104. ^ Friedman, Roger (ngày 16 tháng 5 năm 2008). “Jacko: Neverland East in Upstate New York”. Fox News. Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2008. 

  105. ^ “Michael Jackson Breaks Billboard Charts Records”. Billboard. Ngày 30 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 7 năm 2009. 

  106. ^ Keith Caulfield (ngày 7 tháng 1 năm 2010). “Taylor Swift Edges Susan Boyle For 2009's Top-Selling Album”. Billboard.com. Nielsen Business Media, Inc. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2010. 

  107. ^ “allmusic (((Thriller > Charts & Awards > Billboard Albums)))”. allmusic.com. Truy cập ngày 31 tháng 10 năm 2011. 

  108. ^ “Album Search: Michael Jackson - Thriller” (bằng tiếng Đức). Media Control. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  109. ^ マイケル・ジャクソンさん『BAD』以来22年ぶりの1位 “Michael Jackson tops the chart for the first time in 22 years” (bằng tiếng Nhật). Ngày 3 tháng 11 năm 2009. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  110. ^ “InfoDisc: Tous les Albums classés par Artiste > Choisir Un Artiste Dans la Liste” (bằng tiếng Pháp). infodisc.fr. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2012. 

  111. ^ Library and Archives Canada. Retrieved 2012-01-17

  112. ^ a ă â b Kent, David (1993). Australian Chart Book 1970-1992. St Ives, N.S.W.: Australian Chart Book. ISBN 0-646-11917-6. 

  113. ^ “swedishcharts.com Michael Jackson - Thriller” (ASP) (bằng tiếng Thụy Điển). Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  114. ^ “charts.org.nz Michael Jackson - Thriller” (ASP). Hung Medien. Recording Industry Association of New Zealand. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  115. ^ “dutchcharts.nl Michael Jackson - Thriller” (ASP). Hung Medien. MegaCharts. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  116. ^ “Austriancharts.at - Jahreshitparade 1983”. Hung Medien. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  117. ^ “RPM Top 100 Albums of 1983”. RPM. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  118. ^ “Dutch charts jaaroverzichten 1983” (bằng tiếng Hà Lan). Dutchcharts.nl. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2014. 

  119. ^ “Les Albums (CD) de 1983 par InfoDisc” (PHP) (bằng tiếng Pháp). infodisc.fr. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  120. ^ “Hit Parade Italia - Gli album più venduti del 1983” (bằng tiếng Ý). hitparadeitalia.it. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  121. ^ “Japanese Year-End Albums Chart 1983” [1983年アルバム年間ヒットチャート] (bằng tiếng Nhật). Oricon. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  122. ^ a ă â “1980s Albums Chart Archive”. everyhit.com. The Official Charts Company. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  123. ^ “Top Pop Albums of 1983”. billboard.biz. Ngày 31 tháng 12 năm 1983. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2014. 

  124. ^ “Thriller-West German Albums”. charts.de. Media Control Charts. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  125. ^ “Austriancharts.at - Jahreshitparade 1983”. Hung Medien. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  126. ^ “RPM Top 100 Albums of 1984”. RPM. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  127. ^ “Dutch charts jaaroverzichten 1984” (bằng tiếng Hà Lan). Dutchcharts.nl. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2014. 

  128. ^ “Japanese Year-End Albums Chart 1984” [1984年アルバム年間ヒットチャート] (bằng tiếng Nhật). Oricon. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  129. ^ “Hitparade.ch - Schweizer Jahreshitparade 1984”. Hung Medien. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2012. 

  130. ^ “Top Pop Albums of 1984”. billboard.biz. Ngày 31 tháng 12 năm 1984. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 12 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2014. 

  131. ^ “ARIA Charts – End of Year Charts – Top 100 Albums 2009”. Australian Recording Industry Association. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2013. 

  132. ^ “:: MTV | Album Jahrescharts 2009 | charts”. Mtv.de. Ngày 29 tháng 12 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2010. 

  133. ^ a ă â Billboard Magazine – Charts: The Year in Music 2009. Billboard (Nielsen Business Media). Ngày 19 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2014. 

  134. ^ “2010 End of Year Charts - Top 50 Catalogue Albums”. Australian Recording Industry Association. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2013. 

  135. ^ a ă Billboard Magazine – Charts: The Year in Music 2010. Billboard (Nielsen Business Media). Ngày 18 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2014. 

  136. ^ “Austriancharts.at - Bestenlisten - 80-er album” (bằng tiếng Đức). Hung Medien. Truy cập ngày 24 tháng 10 năm 2011. 

  137. ^ Oricon Album Chart Book: Complete Edition 1970-2005. Roppongi, Tokyo: Oricon Entertainment. 2006. ISBN 4-87131-077-9. 

  138. ^ “Los premiados”. 

  139. ^ “2011 Albums Accreditations”. Australian Recording Industry Association. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2011. 

  140. ^ Dale, David (ngày 13 tháng 1 năm 2013). “The music Australia loved”. The Sydney Morning Herald. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2013. 

  141. ^ “Austrian album certifications – Jackson, Michael – Thriller” (bằng tiếng Đức). IFPI Áo.  Nhập Jackson, Michael vào ô Interpret (Tìm kiếm). Nhập Thriller vào ô Titel (Tựa đề). Chọn album trong khung Format (Định dạng). Nhấn Suchen (Tìm)

  142. ^ “Rock And Roll”. rockandroll.gr. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2012. 

  143. ^ “Canada album certifications – Michael Jackson – Thriller”. Music Canada. 

  144. ^ Springsteen Big in canada too. Billboard. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2012. 

  145. ^ a ă “Musiikkituottajat — Tilastot — Kulta- ja platinalevyt”. Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2010. 

  146. ^ a ă “InfoDisc: Les Certifications — Les Disques de Diamant”. InfoDisc.fr. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2010. 

  147. ^ “Gold-/Platin-Datenbank (Michael Jackson; 'Thriller')” (bằng tiếng Đức). Bundesverband Musikindustrie. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2010. 

  148. ^ “IFPIHK Gold Disc Award − 1984”. IFPI Hồng Kông. 

  149. ^ “Italy album certifications – Michael Jackson – Thriller” (bằng tiếng Ý). Liên đoàn Công nghiệp âm nhạc Ý. Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2012.  Chọn Album e Compilation ở mục Sezione. Nhập Michael Jackson vào mục Filtra.

  150. ^ “RIAJ > The Record > May 1994 > Page 5 > Certified Awards (March 1994)” (PDF). Recording Industry Association of Japan (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2013. 

  151. ^ “Michael Jackson Remains A Global Phenomenon”. Billboard. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 11 năm 2010. Truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2012. 

  152. ^ “Mexican album certifications – Michael Jackson – Thriller”. Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 5 năm 2013. 

  153. ^ “Netherlands album certifications – Michael Jackson – Thriller” (bằng tiếng Hà Lan). Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld - en geluidsdragers. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2012. 

  154. ^ “Een ster in het land van lilliputters”. Trouw.nl. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2012. 

  155. ^ “Gold / Platinum Albums”. Recording Industry Association of New Zealand. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 6 năm 2009. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2012. 

  156. ^ “Discos de Ouro e Platina-GALARDÕES 2009”. Associação Fonográfica Portuguesa. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2013. 

  157. ^ “Guld- och Platinacertifikat − År 2008” (PDF) (bằng tiếng Thụy Điển). IFPI Thụy Điển. Truy cập ngày 4 tháng 7 năm 2011. 

  158. ^ “The Official Swiss Charts and Music Community: Awards (Michael Jackson; 'Thriller')”. IFPI Switzerland. Hung Medien. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2010. 

  159. ^ “Britain album certifications – Michael Jackson – Thriller” (bằng tiếng Anh). British Phonographic Industry.  Nhập Thriller vào ô Keywords. Chọn Title trong khung Search by. Chọn Album trong khung By Format. Nhấn Search

  160. ^ Gumble, Daniel (5 tháng 7 năm 2016). “UK's 60 biggest selling albums of all time revealed”. Music Week. Truy cập ngày 11 tháng 11 năm 2016. 

  161. ^ “American album certifications – Michael Jackson – Thriller” (bằng tiếng Anh). Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Hoa Kỳ.  Nếu cần, nhấn Advanced Search, dưới mục Format chọn Album rồi nhấn Search

  162. ^ “IFPI Platinum Europe Awards – 2009”. Liên đoàn Công nghiệp ghi âm quốc tế. 


Tài liệu

0 comments: